- Historia pałacu sięga XV wieku – początkowo stał tu drewniany dwór obronny
- Przebudowany w stylu barokowym pod koniec XVII wieku
- Największy rozkwit w XVIII wieku za czasów hetmana Jana Klemensa Branickiego
- Wzorowany na francuskim Wersalu – stąd przydomek „Wersal Podlasia”
- W czasie II wojny światowej poważnie zniszczony, odbudowany w latach 1946–1960
- Obecnie mieści siedzibę Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Historia dzisiejszego Pałacu Branickich sięga XV wieku, kiedy w miejscu obecnej rezydencji znajdował się drewniany dwór obronny. W kolejnych stuleciach przekształcono go w murowany zamek. Przełom nastąpił pod koniec XVII wieku, kiedy ówczesny właściciel, Stefan Mikołaj Branicki, zlecił przebudowę w stylu barokowym. Prawdziwy rozkwit pałacu miał miejsce w XVIII wieku za czasów hetmana Jana Klemensa Branickiego – jednego z najbogatszych magnatów Rzeczypospolitej. To on nadał rezydencji reprezentacyjny, francuski charakter, wzorowany na Wersalu. Pałac stał się centrum życia towarzyskiego, politycznego i kulturalnego regionu, przyciągając artystów, dyplomatów i arystokrację.
Wojenne zniszczenia i odbudowa
Podczas II wojny światowej pałac został poważnie zniszczony. Po wojnie, w latach 1946–1960, rozpoczęto jego odbudowę, starając się wiernie odtworzyć pierwotny wygląd rezydencji. Dziś w pałacu mieści się siedziba Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, a jego wnętrza pełnią zarówno funkcje reprezentacyjne, jak i edukacyjne.
Zobacz też: Hotel Ritz wręcz ociekał luksusem. Miał windy, marmury i elity. Dziś nie ma po nim śladu
Architektura i ogrody
Pałac Branickich to perła polskiego baroku. Charakteryzuje się symetryczną bryłą, bogato zdobioną fasadą i reprezentacyjnymi schodami. Kompleks obejmuje także rozległe ogrody w stylu francuskim z fontannami, rzeźbami i starannie przystrzyżonymi alejami. Na tyłach znajduje się tzw. ogród dolny, a całość harmonijnie łączy się z zielenią Lasu Zwierzynieckiego.
Zobacz też: 100 niesamowitych zdjęć Białegostoku. Archiwalne fotografie ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego
Dziś Pałac Branickich jest jednym z najważniejszych zabytków Białegostoku i symbolem miasta. Odwiedzają go turyści z całego świata, a jego wizerunek pojawia się w materiałach promujących Podlasie. To miejsce, w którym historia, architektura i natura tworzą wyjątkową całość.